ABD’de meydana getirilen ara seçimlerde, Amerikan Kongresi’nde çoğunluğu elinde tutan Demokratların tırmanan enflasyon ve artan kabahat vakalarına karşı endişelerin sandığa yansımasıyla “ağır bir yenilgiye uğrayacağı”, Cumhuriyetçilerin ise “kırmızı dalga yaratarak oyları silip süpüreceği” öngörülüyordu.Hemen hemen tüm eyaletlerde sayımlar tamamlanmasa da, çıkan sonuçlara gore Cumhuriyetçi oylarda makul artış görülürken, Demokratlar “beklenenden daha iyi bir performans sergiledi.” Başkan Biden ekonomik durumdan, Cumhuriyetçileri ise kürtaj yasasındaki değişikliklerden dolayı “cezalandırıldı.”Şimdiye kadar açıklanan sonuçlara gore Cumhuriyetçilerin, Kurultay’nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi’ndeki üstünlüğü Demokratlardan kapması planlanıyor. Kurultay’nin üst kanadı olan Senato’da ise başa baş bir savaşım sürüyor. Senato için durum, üç eyaletten çıkacak sonuçlara bağlı. Bu eyaletlerden Arizona’da Demokrat adayın, Nevada’da ise Cumhuriyetçi adayın öne çıkmış olduğu görülürken, Georgia’daki seçimler 6 Aralık’ta yapılacak ikinci tura kaldı. Bu eyaletlerdeki Cumhuriyetçi adaylar eski ABD Başkanı Donald Trump tarafınca destekleniyordu.8 Kasım ABD ara seçimlerinde şu ana kadarki bilgiler ışığında çıkan beş netice:
1. Tarih tekerrürden ibaret
ABD zamanı süresince Beyaz Saray’a adayını gönderen parti, ara seçimlerde çoğu zaman yenilgiye uğrar.1906’dan bu yana ABD’de meydana getirilen ara seçimlerin yalnızca üçü başkanlık koltuğunda oturan partinin Kurultay’de de güç kazanmasıyla sonuçlandı.Bunlardan ilki 1934 senesinde, ülke Büyük Bunalım’la savaşım ederken, 1998’de ABD ekonomisinin süratli yükselişinin etkisiyle ve 2002’de George V. Bush’un 11 Eylül saldırılarından sonrasında vatan duygusunun tavan yapmış olduğu dönemde yaşandı.Tarihin ışığı doğrultusunda, Biden yönetimi ve Demokratların, Kurultay’nin alt kanadı Temsilciler Meclisi’nde gücü elinde tutma olasılığı oldukça düşük görülürken, Cumhuriyetçilerin iskemle sayısını arttırarak çoğunluğa erişmesi planlanıyor.
2. Trump ve destekçileri “kırmızı dalga” yaratamadı
Eski ABD Başkanı Donald Trump, siyasal nüfuzunu ve özetlemek gerekirse MAGA olarak malum “Make America Great Again” (ABD’yı Tekrardan Büyük Yap) destekçilerinin enerjisini hileli seçim, çalıntı oy ve Joe Biden’ın kazanılmış olduğu 2020 başkanlık seçimlerinin sonucunu tanımamayla ilgili komplo teorileri mevzusunda bir çok aşırı sağda yer edinen adaylara yöneltti.Ara seçimler için 300’den fazla talibi destekleyen Trump, Cumhuriyetçilerin elde etmesini ummuş olduğu zaferi kullanarak 2024 başkanlık seçimleri için adaylığını koymayı planlıyordu. Sadece sonuçlar Trump için karışık bir tablo sundu. Trump’ın desteklediği Ohio eyaleti senatör talibi J.D. Vance şimdilik yarışı önde götürüyor. Sadece Pensilyanya eyaletinden Cumhuriyetçilerin senatör talibi Dr Mehmet Öz, nüzul geçirdikten sonrasında ara sıra cümlelerini unutan Demokrat aday Joe Fetterman’a karşı seçimi yitirdi.Öte taraftan, 2024 seçimleri için Cumhuriyetçiler içinde Trump’ı zorlayacak adlardan Florida Valisi Ron DeSantis 20 puan farkla tekrardan göreve seçildi. Bu netice, eski başkanın yeni başkanlık hayallerine gölge düşürebilir.Netice itibarıyla, Cumhuriyetçilerin Trump kanadındaki MAGA destekçilerinin “çığırtkanlığını yapmış olduğu” ‘kırmızı dalga’, şimdilik yalnızca ‘kırmızı dalgacık’ şeklinde ortaya çıktı.
3. Seçmen esrarın yasalaştırılmasını ve kürtaj hakkını da oyladı
Ara seçimlerle beraber, beş eyalette esrar kullanımına, dört eyalette ise kürtaj hakkına ilişkin seçmenlerin görüşü soruldu. (*5*)Esrar
Maryland ve Missouri eyaletlerindeki seçmenler keyif amaçlı esrar kullanımının özgür bırakılmasını destekledi. Böylelikle esrar kullanımına sıcak bakan eyaletlerin sayısı 21’e terfi etti.Öte taraftan Arkansas, Şimal Dakota ve Cenup Dakota eyaletleri bu girişime karşı çıktı. Oylamanın yapıldığı beş eyalette de tıbbi amaçlı esrar kullanımı özgür. (*5*)Kürtaj
Kürtaj hakkının korunmasına ilişkin meydana getirilen oylamada Michigan, California ve Vermont eyaletlerinde seçmen “evet” derken, Kentucky ve Montana eyaletinde ise kürtajın yasaklanmasına ilişkin oylamanın sonucu hemen hemen belli olmadı.
4. Seçimin ilkleri
Arkansas eyaleti ilk hanım valisini seçti. Valilik koltuğuna oturacak olan Cumhuriyetçi Sarah Huckabee Sanders 2017-2019 yılları aralığında Donald Trump’ın başkanlık döneminde Beyaz saray basın sözcüsü olarak vazife yapmıştı. Babası Mike 1996-2007 yılları aralığında Arkansas Valisi’ydi.Pensilvanya’dan Temsilciler Meclisi’ne ilk kez siyahi bir karı seçildi. Demokratların talibi Summer Lee, eyaletin ilk hanım temsilcisi olacak.Illinois ‘de ilk Latin kökenli hanım Temsilciler Meclisi’nde vazife meydana getirecek. Demokrat aday Delia Ramirez Guatemala kökenli.Oklahoma’da 100 yıl sonrasında ilk kez bir yerli Amerikalı Senatör seçildi. Cumhuriyetçi aday, Marwayne Mullin Cherokee kabilesinden. Michigan eyaletinde ilk kez Hint kökenli aday Temsilciler Meclisi’nde vazife alacak. Demokrat aday Shri Thanedar, ABD’ye Hindistan’dan göç etmişti.Massacusettes’te ilk LGBTQ talibi valilik koltuğunu almak suretiyle. Maura Healey kazanırsa ülkenin açıkça lezbiyen bulunduğunu ifade eden ilk valisi olacak.
5. En pahalı seçim
OpenSecrets adlı yansız kuruluşun tahminlerine gore, 2022 ara seçimlerinin eyaletler ve federal düzeyde toplam 16,7 milyar dolara mal olduğu ve bunun ülkenin en pahalı ara seçimi olduğu kaydediliyor.Bu sayı 2014 ara seçim maliyetinin iki katından fazla ve Moğolistan’ın 2022 gayrisafi yurtiçi hasılasına neredeyse eşit.Federal düzeyde verilen minimum 1,1 milyar doların bağışçılardan geldiği ve çoğunun tutucu görüşleri desteklediği bildirildi. Teknoloji milyarderi Peter Thiel 32.6 milyon; dağıtım, paketleme ve nakliye alanında iş meydana getiren milyarder Richard Uihlein 80.7 milyon; fon yöneticisi Ken Griffin 68.5 milyon ve iş insanı Timothy Mellon 40 milyon dolar muhafazakarların bağış listenin zirvesinde bulunuyor.Liberaller cephesinde ise George Soros’un 128 milyon dolar, kriptopara milyarderi Sam Bankman Fried’in de, 39.8 milyon bağış yapmış olduğu belirtiliyor.
Yoruma kapalı.