Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, ülkesinin doğu bölgelerini Rusya’ya karşı korumak için çaba sarfetmek için daha fazlaca askeri destek arayışını sürdürüyor.Savaşın başladığı 24 Şubat 2022 tarihinden bu yana, Ukrayna’nın cenk meydanlarında Rusya’ya karşı elde etmiş olduğu başarıda Batılı devletlerin bu ülkeye yapmış olduğu tabanca yardımları mühim rol oynadı.Ukrayna’ya en fazlaca askeri yardım meydana getiren ülkelerin başlangıcında NATO ve Avrupa Birliği (AB) üyeleri yer alırken, ABD’ye bağlaşık öteki ülkeler de Ukrayna’nın mücadelesine “mühim” katkılar sağlamış oldu.Zelenskiy ve yönetimi, Rusya’nın ülkenin altyapısını hedef alan ve kış öncesi artan saldırılarına karşı koymak için hava müdafa sistemlerine gereksinim duyduklarını sıkça dile getiriyor.Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna’daki bazı hedeflere yönelik hava saldırılarını Kiev’in “provokasyonlarına mecburi ve kaçınılmaz bir karşılık” olarak değerlendiriyor.Putin, batılı devletleri “Ukrayna ordusuna eğitim vermek ve tabanca sağlamak suretiyle Kiev rejimini pompalamakla” suçluyor.Peki Ukrayna’nın Rusya’ya karşı savunmasında “tehlikeli sonuç” öneme haiz olan Batı desteğinde hangi ülkeler ne kadar paya haiz?
En büyük askeri yardım ABD’den: 21,9 milyar dolar
Savaşın başından bu yana Washington yönetimi Ukrayna’nın en sadık askeri müttefiki konumunda.21 Aralık 2022’deki basın açıklamasında ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Biden yönetimi altında Ukrayna’ya sağladıkları yardımların 21,9 milyar dolara ulaştığını belirtti.ABD Dışişleri Bakanlığı verileri, 1,600 Stinger uçaksavar, 8 bin 500’ün üstünde Javelin tanksavar, 700’den fazla Switchblade (Sustalı) taktik insansız hava aracı sistemi, 142 tane 155 mm’lik obüs, 36 tane 105 mm’lik obüs, 8 tane NASAMS hava müdafa sistemi, 20 tane Mu-17 helikopteri ve 45 tane T-72B tankı dahil geniş çaplı askeri ekipman, tabanca, cephane ve müdafa sistemleri sağlandığını gösterdi.Zelenskiy’in 21 Aralık’ta ABD’ye yapmış olduğu, savaşın başlangıcından bu yana gerçekleştirdiği ilk yurt dışı ziyaretinin peşinden ABD yönetimi Ukrayna’ya Patriot roket müdafa sistemleri sağlayacağını duyurmuştu.Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba, ilk patriot füzeleri müdafa sistemlerinin kısa sürede konuşlandırılacağını bildirdi.ABD Müdafa Bakanlığı ek olarak 6 Ocak’ta, Ukrayna’ya yakın gelecekte, Bradley dövüç araçları sağlanacağını duyurdu.
İngiltere: 2,78 milyar dolar, 11 binden fazla Ukrayna askerine eğitim
İngiltere hükümetinin 30 Aralık 2022’deki basın açıklamasına gore, 2,78 milyar dolar ile ABD’nin peşinden Ukrayna’ya en fazlaca askeri yardım meydana getiren 2’inci ülke konumunda.Açıklamada, “İngiltere, Ukrayna’yı şehirlerine ve altyapısına meydana getirilen Rus saldırılarına karşı korumak için kısa sürede, 1000 karadan havaya roket (hava müdafa amaçlı) ve 125 uçak-savar silahın bulunmuş olduğu mühim bir hava müdafa sistemi paketi sağlamış oldu.”Ukrayna’ya Stormer zırhlı araçları ve binlerce Anti-Air roket dahil 6 binden fazla Starsteak ve AMRAAM füzesi ve bir ekip Brimstone füzesi göndermiş olduğu kaydedildi.11 binden fazla Ukrayna askerine eğitim veren İngiltere, gelecek yıl bu sayıyı 20 binin üzerine çıkarmayı hedefliyor.İngiltere Parlamentosu tarafınca kasım ayında piyasaya çıkan raporda, hükümetin Ukrayna’ya aralarında gece görüş ekipmanları, tıbbi ekipmanlar, giyim dahil 200 binden fazla teçhizat ve 3 Westland Sea King arama ve kurtarma helikopteri sağlandığı bildirildi.İngiltere hükümeti, 2023 senesinde da yardımların benzer şekilde süreceğini taahhüt ediyor.
Almanya: 2,1 milyar dolar
Savaşın başlarında Ukrayna’ya ağır tabanca sağlama mevzusunda daha isteksiz görünen Almanya, hemen sonra çizgisini değiştirdi.Almanya Başbakanı Olaf Scholz, 5 Ocak’ta ülkesinin Ukrayna’ya Patriot hava müdafa sistemi ile “Marder” tipi zırhlı muharebe araçları vereceğini beyan etti.Alman müdafa şirketleri 2022’de, Ukrayna’ya 2,1 milyar dolar değerinde tabanca ve ekipman sağlamış oldu.Berlin, 5 MARS II çoklu roket atar, 500 Stinger, 2 bin 700 Strela uçaksavar sisteminin yanı sıra Ukrayna’ya bir tane IRIS-T müdafa sistemi gönderildiğini kaydetti.Bunun yanı sıra, hükümet web sitesi üstünden yayınladığı sıralama ile, 18 kundağı motorlo RCH 155 obüsü, 7 kundağı motorlu GEPARD uçaksavar silahı ve16 kundağı motorlu Zuzana 2 obüsünün yanı sıra 3 IRIS-T hava müdafa sisteminin Ukrayna’ya teslimat sürecinin devam ettiğini duyurdu.
Fransa: Hava müdafa sistemi bataryaları
Fransa’nın Kiev’e verdiği toplam askeri destek ve ayrıntıları taraflarca açıklanmadı.Bunun yanında; Kasım 2022’de en önemlisi, 2 Crotales, bir SAMP/T ve 2 LRU çoklu roketatar ünitesi dahil olmak suretiyle üç hava müdafa sistemi bataryasının Ukrayna’ya teslim edilmesinin ve 18 Caesar obüsünün teslimatından sonrasında bazı anlaşmalar duyuruldu.SAMP/T hava müdafa roket sistemleri, Thales Group ile MBDA Fransa ve MBDA İtalya tarafınca geliştirildi.Fransa, Ukrayna’ya ek olarak AMX 10-RC hafifçe muharebe tankları tedarik edeceğini bildirdi.Fransa tarafınca Ukrayna’ya teslim edilmiş olduğu belirtilen öteki silahlar içinde Mistral hava müdafa sistemlerinin yanı sıra MILAN, FGM-148 Javelin ve Akeron MP tanksavar güdümlü roket sistemleri içeriyor.
Kanada: 743,5 milyon dolar
Hükümet verilerine gore Kanada, savaşın başlamasından bu yana Ukrayna’ya 1 milyar Kanada dolarının (743,5 milyon ABD doları) üstünde askeri yardım taahhüt etti.Bunun en büyük kısmı Endonezya’nın Bali kentinde düzenlenen ve Başbakan Justin Trudeau’nun Ukrayna’ya 500 milyon Kanada doları (371,7 milyon dolar) ek askeri yardım açıklamış olduğu son G-20 zirvesinde bildirildi.Kanada Ukrayna’ya askeri yardımını, teçhizat ve tabanca yöntemiyle yaparken, hükümet, belirtilmemiş sayıda M777 obüs ve ilgili mühimmatın, minimum 100 Carl Gustav M2 geri tepmesiz tüfek, 4 bin 500 kadar M72 roketatar ve 50’den fazla Wescam MX-15D İHA sensörünün katkısını duyurdu.Nisan 2022’de Müdafa Bakanı Anita Anand, Kanada Silahlı Kuvvetlerinin Ukrayna kuvvetlerine M777 obüs kullanımı mevzusunda eğitim verdiğini doğruladı.
Belçika: 57 milyon euro
Ukrayna Müdafa Bakanlığı tarafınca meydana getirilen açıklamaya gore Belçika, Eylül 2022’de Belçika Müdafa Bakanı Ludivine Dedonder tarafınca açıklanan 12 milyon euroluk yeni yardım paketi öncesinde Ukrayna’ya toplam 45 milyon euro değerinde destek aktardı.Belçika Ukrayna’ya savaşın, 200 M72 LAW tanksavar silahı ve 5 bin FN FNC hücum tüfeği sağlamış oldu.Belçika Başbakanı Alexander De Croo, 26 Kasım 2022’de Kiev’e yapmış olduğu ziyarette, “Belçika, Ukrayna’ya askeri yardım elde eden ilk ülkelerden biriydi. Bunu hayata geçirmeye devam edeceğiz- yakıt, makineli tüfekler, kundağı motorlu silahlar…” demişti.
Hollanda: 987 milyon euro
Hollanda Müdafa Bakanı Kajsa Ollongren geçen ay Hollanda parlamentosuna yazdığı bir mektupta, Hollanda’nın Ukrayna’ya 697 milyon euroluk maddi yardımı kapsayan 987 milyon euroluk askeri yardım sağladığını söylemiş oldu.Bu yardım, 200 Stinger füzesi, 50 FIM-92 Stinger rampası, 50 DM72A1 tanksavar mermisi, 15 milyon euro değerinde AMRAAM füzesi ve belirsiz oranda Harpoon füzesi dahil olmak suretiyle cephane, ekipman ve silahları kapsıyor.Ollongren; Hollanda, ABD ve Çek Cumhuriyeti’nin de 120 milyon euroluk ağır ekipman tutarındaki daha geniş bir askeri destek paketinin parçası olarak Ukrayna’ya 90 T-72 tankı teslim ettiğini aktardı.Ticari olarak edinilen mallar için 45 milyon euroluk katkı ve Ukrayna için Internasyonal Fon kapsamında 100 milyon euroluk bir katkı yapıldığı kaydedilen mektupta, “Hollanda, yakıt, tıbbi tesisler, kış ekipmanı ve insansız hava aracı karıştırıcıları benzer biçimde ölümcül olmayan desteklerin finanse edilmiş olduğu NATO Ukrayna Kapsamlı Yardım Paketi’ne (UCAP) 25 milyon euro katkıda bulunuyor.” ifadelerine yer verildi.
Yunanistan: ‘Ukrayna’ya Rus yapımı S-300 hava müdafa sistemi göndermeye hazırız’
Yunanistan, savaşın başlangıcında Ukrayna’ya iki C-130 askeri nakliye uçağı sağlamış oldu.Mayıs 2022’nin sonlarında Yunanistan, Almanya ile eski BMP-1 zırhlı cenk araçlarını Ukrayna’ya kendi stokundan gönderme mevzusunda anlaştı. Buna karşılık Berlin’in, Atina’ya daha yeni Marder 1A3’ler teslim etmesi kararlaştırıldı.Yunanistan ek olarak Girit’ten Ukrayna’ya S-300 hava müdafa sistemleri göndermeye hazır bulunduğunu beyan ederken, Rusya bunu “düşmanca” bir hareket olarak göreceğini belirtti.
Finlandiya: 300 milyon euro
Dışişleri Bakanlığı’na gore, Finlandiya’nın 2022’de Ukrayna’ya verdiği destek ortalama 300 milyon euroyu buldu ve bunun ortalama 200 milyon euroluk kısmı müdafa ile ilgili ve öteki maddi yardımlardan oluştu.Finlandiya Müdafa Bakanlığı Ağustos 2022’de, Ukrayna Silahlı Kuvvetleri için bir eğitim programına katılmak suretiyle İngiltere’ye 20 servis çalışanı göndereceğini belirtti.Ukrayna’ya ilk ekipman transferleri içinde 2 bin kask ve kurşun geçirmez yelek yer alırken, Şubat 2022’den bu yana içinde ne olduğu resmi olarak açıklanmayan 11 askeri yardım paketi gönderildi.
Estonya: 300 milyon euro
Kasım 2022’de Estonya Müdafa Bakanı Kusti Salm, Ukrayna’ya ortalama 300 milyon euro askeri yardım gönderdiklerini söylemiş oldu.Estonya, Mayıs 2022’de Ukrayna’ya belirsiz sayıda FH70 obüs ve 7 Alvis 4 korumalı hareketlilik aracı gönderdi.Ukrayna savaşının başlangıcında, Kiev’e 9 tane D-30 obüsü de teslim edildi.
İspanya: Toplamda 6 Hawk hava müdafa sistemi
Savaşının ilk haftalarında İspanya, Kiev’e 1370 Instalaza C-90 tanksavar bombası fırlatıcısının yanı sıra belirsiz sayıda hafifçe makineli tüfek gönderdi.Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmytro Kuleba 2 Kasım 2022’de İspanyol yetkililerle yapmış olduğu görüşmelerden sonrasında İspanya’dan bir Aspide roket sistemi bataryası ve cephanesi, 4 Hawk hava müdafa sistemi, tanksavar roket sistemleri, havan topları ve cephanesi içeren bir askeri yardım paketinin Ukrayna’ya sağlanacağını duyurdu.İspanya Müdafa Bakanı Margarita Robles, 10 Kasım 2022’de Ukraynalı mevkidaşı Oleksii Reznikov’un talebi üstüne Kiev’e 2 Hawk hava müdafa sistemi daha gönderileceğini söyleyerek toplam miktarı altıya çıkardı.
İsveç: Hava müdafa sistemleri, cephane ve araçlar ile kişisel teçhizat
Savaşın peşinden devrin İsveç Dışişleri Bakanı Ann Linde, ülkesinin Ukrayna’ya 5 bin tanksavar silahı, 5 bin miğfer, 5 bin vücut kalkanı ve 135 bin kumanyadan oluşan askeri yardım ve ek olarak Ukrayna ordusuna 500 milyon İsveç kronu (47.5 milyon dolar) fon göndereceğini söylemiş oldu.İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’a gore o zamandan beri İsveç, Ukrayna’ya en büyüğü Kasım ayında gönderilen toplam 3 milyar İsveç kronu (287 milyon dolar) olmak suretiyle 8 askeri yardım paketi daha gönderdi.Askeri yardım paketlerine ilişkin ayrıntılar sınırı olan kalırken, Ukrayna Müdafa Bakanı Oleksii Reznikov, paketlerin bilhassa kış ayları için olmak suretiyle hava müdafa sistemleri, cephane ve araçlar ile kişisel teçhizatı içerdiğini söylemiş oldu.
Letonya: 300 milyon eurodan fazla teçhizat
Letonya cenk öncesinde Ukrayna’ya Stinger uçaksavar roket sistemi gönderdi.Letonya Müdafa Bakanlığı 2 Mart 2022’de 90 tane insansız hava aracının (İHA) Letonya’lı firmalar tarafınca Ukrayna Silahlı Kuvvetlerine bağışlandığını duyurdu.Ukrayna Müdafa Bakanlığı, 15 Ağustos 2022’de Letonya’dan 2 tane Mi-17 ve 2 tane Mi-2 helikopteri teslim aldığını bildirdi.Letonya Parlamentosu Sözcüsü Edvards Smiltens, 9 Aralık 2022’de Ukrayna medyasına verdiği röportajda, Letonya’nın Ukrayna’ya aralarında obüs ve droneların bulunmuş olduğu 300 milyon eurodan fazla değere haiz askeri teçhizat sağladığını söylemiş oldu.Bu miktarın ülkenin askeri bütçesinin üçte birini oluşturduğunu kaydeden Smiltens, “(Ukrayna’daki savaşın) Bunun bir özgürlük savaşı bulunduğunu ve özgürlüğün öylece verilmediğini açıkça anlıyoruz. Ukraynalılar bunun bedelini kanlarıyla ödüyorlar ve biz bir tek parayla ve destekle ödüyoruz. Siz bizim için de savaşım ediyorsunuz.” ifadelerini kullandı.
Litvanya: 240 milyon euro
Litvanya Müdafa Bakanlığı’na gore, Ukrayna’ya meydana getirilen askeri yardımlar içinde Stinger hava müdafa sistemleri, tanksavar silahları, atak yeleği, kask, 120 mm’lik havan topları, hafifçe silahlar, termal görüntüleme ekipmanı, drone, anti- drone ekipmanı, gözetleme radarları, M113 zırhlı personel taşıyıcıları, kamyonlar ve arazi araçları bulunuyor.Litvanya Müdafa Bakanı Arvydas Anusauskas, 6 Aralık’ta gazetecilere verdiği röportajda, ülkesinin Ukrayna’ya yapmış olduğu askeri yardımın 240 milyon euroyu bulduğunu söylemiş oldu.Anusauskas, Müdafa Bakanlığının 2023 bütçesinden, Litvanyalı üreticilerden satın alınacak lüzumlu parçalarla beraber Ukrayna’ya destek için ortalama 40 milyon euro ayrıldığını belirtti.
Lüksemburg: 75 milyon euro
Lüksemburg Müdafa Bakanlığından 2 Kasım 2022’de meydana getirilen açıklamada, ülkenin Ukrayna’ya 75 milyon euro askeri yardımda bulunmuş olduğu kaydedildi.Açıklamada, “Bu, (75 milyon euro) 2022 müdafa bütçemizin yüzde 16’sı, Ukrayna’nın kendini müdafa hakkını destekliyoruz.” ifadelerine yer verildi.Lüksemburg’un Ukrayna’ya gönderilmiş olduğu ekipmanlar ve silahlar içinde, 20 tane 12,7 mm makineli tüfek içeren 28 HMMWV tipi araçlar yer aldı.Ek olarak, 102 tane NLAW tipi tanksavar silahı, 600 tane BM 21 çoklu roketatar füzesi, 6 Primoco One, 150 insansız hava aracı, 7 Jeep Wrangler askeri jipi ve 12 bin 500 tane RPG-7 tipi yüksek patlayıcılı tanksavar bombası gönderildi.
Norveç: 3 milyar dolar
Norveç hükümeti, 30 Eylül 2022’de, Ukrayna ordusuna aynı yıl içinde 3 milyar dolar destek sağlayacaklarını deklare etti.Açıklamada, Norveç’in Ukrayna’ya kask, kurşun geçirmez yelek, M72 hafifçe tanksavar silahları, M109 tipi kundağı motorlu top ve cephane, Mistral hava savunması, Hellfire füzeleri, IVECO zırhlı araçları ve gece optikleri ile M270 uzun menzilli roket topçusu (MLRS) verilmesine karar verilmiş olduğu açıklandı.Norveç hükümetinin web sitesinde yer edinen ayrı bir açıklamada ise, Norveç’in, 2023’te Ukrayna’ya 100 milyon dolar tahsis edeceği, bunun ortalama 70 milyon dolarının 2022 senesinde meydana getirilen ek askeri yardımların karşılanmasında kullanılcağı ifade edildi.Aynı açıklamada, Norveç’in Ukrayna’ya sağlamış olduğu mühim askeri teçhizatlar içinde 2 bin tane M72 hafifçe tanksavar silahı, 100 tane Mistral hava müdafa füzesi, 22 tane kundağı motorlu M109 obüsü, 14 tane Iveco LAV III zırhlı aracı ve 160’a yakın Hellfire füzesi yer aldı.
Danimarka: 117 milyon dolar
Ukrayna’ya direkt askeri yardım eden ülkeler içinde yer edinen Danimarka ise, 2 bin 700 omuzdan ateşlenen tank savar silahı, 2 bin kurşun geçirmez yelek ve 700 tane temizlik kiti sağlamış oldu.Ek olarak 11 Ağustos 2022’de Danimarka Başbakanı Mette Frederiksen, Ukrayna’da savaşan askerler için tabanca sağlamak ve eğitim vermek için ortalama 117 milyon dolar değerinde bir yardım paketi sağlayacaklarını deklare etti.Frederiksen, bu paketten 14,3 milyon doların Ukraynalı askerlerin temel askeri eğitimini desteklemek için kullanılacağını söylemiş oldu.Hükümet ek olarak, Ukrayna askerlerinin İngiltere’deki eğitimine katılmak için eğitmen göndereceğini deklare etti.
İtalya: 110 milyon euroluk yardım vaadi
Ukrayna-Rusya savaşının başlamasının derhal peşinden İtalya’nın eski Dışişleri Bakanı Luigi Di Maio, İtalya’nın Ukrayna’ya 110 milyon euro askeri yardım yapacağını kaydetti.İtalya Dışişleri Bakanlığı’na gore, o tarihten bu yana İtalya, Ukrayna Silahlı Kuvvetlerinin ihtiyacı doğrultusunda ölümcül silahlar dahil Ukrayna’nın savunmasına beş mühim askeri destek paketi onayladı.İtalya Müdafa Bakanı Guido Crosetto Kasım 2022’deki açıklamasında, İtalya’nın Ukrayna’ya 6’ıncı askeri yardım paketini onaylamak için Başbakan Giorgia Meloni’nin yeni hükümeti altında görüşmelerin sürdüğünü söylemiş oldu.İtalya 1 Aralık’ta, Ukrayna’ya askeri teçhizat, araç-gereç ve araçların gönderilmesine ilişkin 31 Aralık 2023’e kadar uzatan kararnameyi onayladı.Diğerlerinin yanı sıra, Arnavutluk, Bulgaristan, Hırvatistan, Çekya, İzlanda, İrlanda, Karadağ, Şimal Makedonya, Polonya, Portekiz. Slovakya, Slovenya da Ukrayna savunmasına destek veren ülkeler içinde bulunuyor.
Yoruma kapalı.