Çin Komünist Parti Kongresi: Şi Cinping kurucu lider Mao’yu yakaladı; Polit Büro’ya kimler seçildi?

Çin’de Devlet Başkanı Şi Cinping, üçüncü kez ÇKP Genel Sekreteri seçildiÇin Komünist Partisinin dün biten 20. Ulusal Kongresi’nin arkasından bugün ilk toplantısını meydana getiren partinin en üst yönetim organı Merkez Komite, Şi Cinping’i tekrardan genel yazman seçti. Devlet Başkanı Şi, 2012 ve 2017’nin seçildiği göreve tekrardan gelirken, Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mao Zıdong’dan bu yana parti liderliğini iki dönemden fazla sürdüren ilk lider oldu.

ÇKP ‘Polit Ofis’da kimler var?

Merkez Komite, ilk toplantısında kendi içinde 25 kişilik Siyasal Ofis’yu, 10 kişilik Merkezi Askeri Komisyonu, 7 kişilik Sürekli Komite’yi ve Genel Sekreteri belirledi.Toplantının arkasından Genel Yazman Şi ve yeni seçilen Sürekli Komite’nin öteki üyeleri Li Çiang, Vang Huning, Cao Lıci, Li Şi, Cai Şi ve Ding Şueşiang, protokol sırasıyla basının karşısına çıktı.Sürekli Komite’ye dört yeni isim seçilirken, üyelerin tamamının Şi’ye yakın adlar olması dikkati çekti.Genel Sekter Şi Cinping, Merkezi Disiplin Komitesi Başkanı Cao Lıci ve ÇKP Merkez Komitesi Birinci Sektereri Vang Huning Sürekli Komite’deki yerlerini korurken, Şanghay Parti Sekreteri Li Çiang, Pekin Parti Sekreteri Cai Şi, Guangdong Parti Sekreteri Li Şi ve ÇKP Genel Ofisi Direktörü Ding Şueşiang yeni seçilen adlar oldu.Şi, komite üyelerini takdim için yapmış olduğu konuşmada, geçen on senenin iki “yüzyıl hedefinden” ilki olan “her yönüyle averaj refaha haiz cemiyet yaratma hedefine ulaşıldığı”, gelecek on senenin “her yönüyle kuvvetli çağdaş bir toplumcu cemiyet yaratmak” olacağını belirtti.Şi, Çin karakterinde toplumcu modernleşme ile Çin ulusunun tekrardan canlanma rüyasını gerçekleştireceğine inandığını açıkladı.ÇKP’nin merkezi yönetimi, her yönetim organının yetkilerini kendi seçtiği daha sınırı olan sayıdaki temsilciden oluşan bir üst organ vasıtasıyla kullandığı ve sonunda iktidarın en tepede ÇKP Genel Sekreteri’nde cisimleştiği bir piramit yapısını çağrıştırıyor.Tek parti iktidarının olduğu, devlet ile parti yönetiminin iç içe geçmiş olduğu ve çakıştığı ülkede ÇKP’nin tepe yönetiminin iyi mi şekilleneceği, devlet ve hükümet organlarının yapılanmasını da direkt etkiliyor.Sürekli Komite’ye seçilen üyeler, ileriki aylarda devlet ve hükümet görevlerine atanıyor. ÇKP Genel Sekreteri devlet başkanlığına, öteki isimler ise başbakanlık, meclis başkanlığı, danışma meclisi başkanlığı, devlet başkanı yardımcılığı, başbakan yardımcılığı görevlerine getiriliyor.

Mao’dan bu yana “iktidarı iki süreci aşan ilk lider”

ÇKP Genel Sekreteri ve Devlet Başkanı Şi Cinping’in, kongrenin iktidarını üçüncü döneme taşıyarak Çin Halk Cumhuriyeti’nin kurucusu Mao Zıdong’dan bu yana parti liderliğini iki dönemden fazla sürdüren ilk lider oldu.Şi’nin 2023’ün martında yapılacak Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇHUK) toplantısında üçüncü kez devlet başkanlığı seçilerek iktidarını üçüncü döneme taşıması umut ediliyor.Çin Anayasası’nda 2018’de meydana getirilen değişiklikle devlet başkanının vazife süresini iki dönemle sınırlayan kaide kaldırılmış, böylece Şi’nin liderliğini üçüncü döneme taşımasının önü açılmıştı.Şi’nin 10 senelik iktidarı döneminde partinin yönetim kadrolarını şekillendirirken kendisinden sonrasında gelecek lidere işaret etmeyen tercihlerde bulunması, iktidarını belirsiz süreyle sürdürme niyetinin göstergesi olarak yorumlanmıştı.Şi’nin, yakın gelecekte Genel Yazman, Devlet Başkanı ve Merkezi Askeri Komisyon Başkanı olarak parti, devlet ve ordunun başlangıcında olmayı sürdürecek.

Cinping’i ilk kutlama edenler Şimal Kore ve Rusya liderleri oldu

Şimal Kore Devlet Başkanı Kim Jong-un, 3. kez Çin Komünist Partisi liderliğine seçilen Cinping’i kutlama mesajında şu ifadeleri kullandı: “Dönemin gereksinimlerine yanıt verecek şekilde Şimal Kore Cumhuriyeti-Çin ilişkilerinin ‘daha güzel geleceğini’ sizinle beraber şekillendireceğiz”. Rusya lideri Vladimir Putin de Şi Cinping’i kutlama ederek, “Çin ile ilişkilerimizi daha da güçlendirmeyi umuyorum” dedi.