Cumhur İttifakı ile zincir marketler arasında ‘üç harfliler’ tartışması: BİM yöneticisi istifa etti

Türkiye’de enflasyonun üstün dereceli üstüne üstün dereceli kırmasının peşinden AK Parti Genel Başkanı ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile MHP Lideri Devlet Bahçeli’nin hedefine koyduğu ve “3 harfli marketler” olarak ünlenen zincir marketler ile iktidar arasındaki gerginlik büyüyor.Son olarak Ülker grubuna ilişkin Şok Marketler Zinciri yönetimi, BİM tepe yöneticisi ve Besin Perakendecileri Derneği Başkanı Galip Aykaç’ı Bahçeli ve bazı bürokratları hedef alan sert açıklamaları sonrası istifaya çağırdı. Aykaç’da Ocak 2023’te başkanlık süresinin iki dönem kuralı sebebiyle dolacak bulunduğunu fakat gelinen noktada derneğe ve üyelere zarar gelmemesi için bir ay öncesinden istifa ettiğini deklare etti.Peki AK Parti döneminde hızla büyüyen bu zincir marketlerle iktidarın arası iyi mi açıldı ve gelinen noktada niçin birbirlerine düştü?

Erdoğan’dan stokçuluk suçlaması

Erdoğan New York’taki Türkevi’nin açılışı esnasında ” 5 tane zincir market. Bunlar tüm o ürünü toparlıyor. Bu 5 tane zincir marketin toplamış olduğu ürünle piyasalar alt üst oluyor. Bunlar eğer bu aşamada daha adil davranırlarsa hem yurttaş uygun fiyatla ürün alabilecektir hem de üretici şu an itibarıyla kazanımını, parasını zamanında alma şansına ulaşacaktır” demiş ve “Zincir marketlerin bu uygulamalarıyla mücadelede Tecim Bakanlığımız lüzumlu olan her türlü tedbiri alıyor, alacak ve bunlara da lüzumlu operasyonları yapmış olacaktır” ifadelerini kullanmıştı.Erdoğan’ın, 5 zincir market diyerek aslen piyasanın en büyük oyuncuları BİM, A101, Şok, CarrefourSA ve Migros’u kast etmiş olduğu yorumları yapılmıştı.Fakat sonrasında iktidar cephesinden gelen açıklamalarla tartışmaların odağına onbinlerce şubesiyle Türkiye’nin her yerine yayılmış durumda olan indirimli marketler oturdu.

Bahçeli’den ‘FETÖ bağlantısı’ açıklaması

Bahçeli de partisinin grup toplantısında zincir marketleri hedef alarak “Zincir marketlerde gün aşırı meydana getirilen zamların toplumsal huzurumuza tahammülsüzlük olduğu kanaatindeyim. Zincir marketlerin FETÖ’yle irtibatı araştırılması gerekmektedir. Bu açgözlülere hoşgörme gösterilmemelidir. Mutfaklarımıza karabasan benzer biçimde çöken kim var ise, iki yakasından tutmak devletin asli vazifesidir,” ifadelerini kullandı.

Aykaç’tan sert yanıt

BİM İcra Kurulu Üyesi ve tepe yöneticisi Aykaç ise 30 Kasım’da hem Bahçeli’ye hem de kendilerini hedef alan bazı yöneticilere sert yanıt verdi. Aykaç “FETÖ örgütüyle bizi tehdit eden parti liderlerine söyleyeceklerimiz var. Bu ülkenin güzel insanları siz değerli ziyaretçilerimizin yalanlarına hiçbir şekilde saygınlık etmediler. Bu süreçte o bahsedilen zincir marketleri diye altını çizerek söylenen üç harfliler diye bizleri değişik yere koyan ve bu tarz şeyleri koymaya çalışan ve Müslüman bulunduğunu iddia eden bu insanlara söyleyeceklerimiz var. Lütfen aynaya baksınlar. Kendilerini göreceklerdir. Bunların hepsinde bir art niyet vardır. Bir idrak yönetimi vardır. Bunlara tüketicimiz hiçbir vakit karşılık vermemiştir,” ifadelerini kullandı.Organize perakendede kar marjlarının düşük bulunduğunu vurgulayan Aykaç “Kar edenlerin en yükseğinin etmiş olduğu kar yüzde 4’tür. Onu tamamını da verseniz enflasyon aşağı gelmez. Bunu bile bile 1’alıp 3’e satıyorlar, 4’e satıyorlar diyecek kadar alçalan gazetecilere, oda başkanlarına diyorum ki, bu idrak operasyonunuzun vatandaşta karşılığı yoktur” sözlerini kullandı.Aykaç “unutulmaması ihtiyaç duyulan bir nokta biz perakendecilerin tedarik zincirindeki son olarak nokta olmamızdır. Fiyatların hareketlerinden daha mühim bir mevzu da besin arzlarında yaşanmış olan daralmadır. Piyasa ekonomisinin temel kuralı fiyatların arz talep ilişkisine gore belirlenmesidir. Bu denge ne kadar güvenilir olursa organik olarak tüketiciye yansıyan fiyatlar da istikrarlı halde, makul ve kabul edilebilir bir seviyede kalabilecektir,” ifadelerini kullanarak enflasyonun tetikleyicisinin kendileri olmadığını savundu.

Ağrı Belediyesi 5 marketi mühürledi

Tartışmalar sürerken AK Partili Savcı Sayan’ın belediye başkanlığını yapmış olduğu Ağrı’da zabıta ekiplerince meydana getirilen denetim sonucu 5 market mühürlendi.Marketlerde gramaj, raf-kasa tutarları uygunluğu, hijyen ve seviye, son kullanma zamanı kontrolü, fahiş fiyat ve stokçuluğun denetlendiği anlatılan açıklamada, “Ekiplerimizin bugün gerçekleştirdiği denetimde şartları taşımayan 5 market mühürlenerek faaliyetlerine ara verilmiştir.” ifadesine yer verildi.

Şok Marketler’den BİM yöneticisi Aykaç’a istifa çağrısı

Besin Perakendecileri Derneği’ne yazı gönderen Şok Marketler Yönetim Kurulu, Galip Aykaç’ın dernek başkanlığından istifasını istediŞok Marketler yönetiminin “Son zamanlarda değişik mecralarda meydana gelen zincir marketlere yönelik suçlamaların doğru olmadığını ve bilhassa zincir marketlerin fiyat artışlarının müsebbibi olmadığının aşikar bulunduğunu ek olarak enflasyonun sebebi olarak zincir marketlerin gösterilmesinin doğru olmadığı” ifadeleri yer edinen  yazısında BİM İcra Kurulu üyesi ve Besin Perakendecileri Derneği Başkanı Sn. Galip Aykaç, 30 Kasım 2022 tarihinde basına açık bir görüşmede bazı açıklamalarda bulunmuştur. Bu açıklamalar öncesinde, basın açıklaması yapılacağı ve açıklamanın içinde ne olduğu hakkında Besin Perakendecileri Derneği tarafınca herhangi bir Yönetim Kurulu sonucu alınmamış ve herhangi bir ön bilgilendirme yapılmamıştır” denildiŞok Marketler yönetimi Aykaç’ın açıklamalarının haksız saldırılara karşı kamuoyunu doğru bilgilendirmekten ziyade maksadını aşarak fiyat artışı tartışmalarının siyasal düzleme çekilmesine zemin hazırlamıştır diyerek “Ayrılma süreci tamamlanana kadar Şok Marketler olarak dernek etkinlik ve toplantılarına müddetsiz olarak katılmayacağımızı ve alınacak kararların şirketimizi bağlamayacağını beyan ederiz. Bu süreçte kendisi tarafınca Şirketimizi ve Derneğimizi bağlayacak herhangi bir izahat yapmamasını önemle rica ederiz,” ifadelerini kullandı.

Aykaç istifa etti

Besin Perakendecileri Derneği, göreve geldiği 18 Ocak 2019 tarihinden beri iki dönemdir Yönetim Kurulu Başkanı görevini yürüten Galip Aykaç’ın 4 Aralık 2022 zamanı itibari ile Yönetim Kurulu’na ilettiği dilekçe ile görevinden istifasını sunduğunu belirtti.Aykaç istifa metninde “Gündeme getirilen spekülasyonlar sonrası Sayın Devlet Bahçeli’nin duyarlılık gösterdiğini de üzülerek izledim. Maksadım asla kendisini kırmak değildi. Kusura bakmasınlar lütfen. Ortalama bir ay sonrasında (Ocak 2023’te) yapılacak Olağan Genel Kurul’da tüzüğümüzdeki iki dönem kuralı gereği vazife sürem sona erecektir. Bu süreci bu son gelişimleri de dikkate alarak derneğimiz üyelerine herhangi bir zarar gelmemesi için, bir ay öncesinden müsaadenizle mevcut görevlerimden ayrılma sonucu aldığımı sizlerle paylaşmak isterim. Bu kararımın, maalesef basına servis edilen ŞOK Marketler Tecim AŞ’nin dilekçesinde yer edinen taleple ve içerikle hiçbir ilgisinin olmadığını bilhassa belirtmek isterim,” ifadelerine yer verdi.Bu sözlerden de Topbaş ailesinin kontrolündeki BİM ile Ülker grubuna ilişkin Şok Marketler Zinciri arasında da soğuk rüzgarların estiği anlaşıldı.