Halkların Demokratik Partisi Eş Genel Başkanı Pervin Buldan, Kars’ta yapmış olduğu konuşmada partisinin cumhurbaşkanlığı seçimine kendi adayıyla gireceklerini söylemiş oldu.Cumhurbaşkanı adayının fazlaca kısa sürede açıklanacağını ifade eden Buldan, Cumhur İttifakı ya da Millet İttifakı ile ortaklıkları olmasa bile müzakerelere açık bulunduğunu da sözlerine ekledi.Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin üçüncü büyük partisi olan HDP’nin son adımı aslen bir süredir partililer tarafınca dillendiriliyordu.HDP’nin bu adımı bazı çevreler için beklenmedik olsa da euronews daha ilkin HDP kulislerine dayandırarak paylaşmış olduğu haberlerde HDP’nin cumhurbaşkanı adayının belirlenmesi için hususi bir komisyon oluşturulduğunu yazmıştı.
Peki üçüncü bir yolun mümkün bulunduğunu çoğunlukla dile getiren HDP’nin bu çizgiye gelmesindeki faktörler neler, seçim ikinci tura kalırsa HDP hangi ittifakı destek sunar?
Metropoll Araştırma Şirketi’nin kurucusu Özer Sencar, HDP’nin iki sebepten dolayı bu sonucu aldığını söylüyor.Sencar’a bakılırsa bu kararın sebeplerinden biri HDP’nin Altılı Masa’nın seçim işini götüremediği düşüncesi, diğeri ise HDP’nin banka hesaplarının dondurulmasına muhalefetten tepki gelmemesi.”Gerçek sebebini bilmiyoruz” diyen Sencar, “Fakat daha önceki açıklamalarında Ekrem İmamoğlu yada Kemal Kılıçdaroğlu aday olursa, biz aday çıkarmayız demişlerdi.” diyor.Sencar, HDP’nin bu adımıyla ilgili şu yorumda bulunuyor:”Meral Hanım ve Mansur Yavaş için aynı destek söz mevzusu değildi, adaylarını çıkaracaklarını ifade etmişlerdi. Şimdi de toptan bir dahil söz mevzusu. Her ne kadar gerçek sebebini bilmesek de bana bakılırsa birincisi HDP, Altılı Masa’nın seçim işini götüremediğini düşünüyor. Aday belirleyememeleri, kampanya yapamamaları bir sebep. Altılı Masa’nın bir talibi yok, Meral Hanım da Kemal Kılıçdaroğlu için direniyor. Eğer direnmeseydi, Kemal Kılıçdaroğlu’nun adaylığı altı ay ilkin açıklanırdı. İkincisi ise hukuki ve doğru olmayan bir kararla HDP’nin parasını dondurdular. Ve muhalafetten bir ses çıkmadı, tepki vermediler. En azından Kemal Kılıçdaroğlu’nun bu mevzuda tepki vermesi gerekiyordu. HDP bununla birlikte Millet İttifakı’nın seçimlerde şansını minik görüyor, bu sebeple kendi aralarında ittifak yapamıyorlar. “
”Erdoğan’dan gelen tehdit HDP’yi bu şekilde bir yanıt vermeye zorlamış olabilir”
Özer Sencar’ın bir başka tezi ise HDP, Altılı Masa’yı desteklemekten yada Altılı Masa ile görünmekten vazgeçti.Erdoğan’ın HDP’ye “para cezası ile bir ileti verdiğini” dile getiren Sencar, ”Erdoğan HDP’nin muhalefeti desteklemesini istemiyor” diyor:”HDP de bu mesajı aldı ve Altılı Masa’yı desteklemekten yada Altılı Masa ile görünmekten vazgeçti. Bu da Erdoğan’a yönelik bir ileti olabilir, bu sebeple Erdoğan HDP’nin karşıcılık ile yakınlaşmasını engelleme çabasında. Kısaca bir fazlaca unsur bir arada, hem karşıcılık partilerinin HDP ile görüşme etmemesi, hem de Erdoğan’dan gelen tehdit onları bu şekilde bir yanıt vermeye zorlamış olabilir.”Aday kararının, HDP oylarının karşıcılık tarafınca güvence benzer biçimde görülmesinin bir tepkisi olarak alındığını düşünen Özer Sencar, seçimin ikinci tura kaldığını ve Kürt seçmenin de kazanacak adaydan yana tavrını koyacağını dile getiriyor. ‘’HDP ile konuşmaktan korkuyorlar fakat oyunu istiyorlar. Hatta Altılı Masa sempatizanları HDP’nin oylarını Kılıçdaroğlu açısından ceplerinde görüyorlar. Buna bir tepkide olabilir HDP’nin aday çıkarması. Eğer aday çıkarırlarsa seçim ikinci tura kaldı anlama gelir. Erdoğan’ın birinci turda kazanacak oyu yok, Kılıçdaroğlu’nun da birinci turda kazanacak oyu yok fakat onlar HDP oylarına güveniyorlardı. Şimdi o da gitti. Dolayısıyla seçim ikinci tura kaldı. Ve ne olacağının bir fazlaca bilinmeyeni var. Sahneden çekilmiş bir İmamoğlu yok, aday olursa İYİ Parti de destek sunar, HDP de… İkinci tura HDP’nin kalması söz mevzusu değil ve çıkacak adaya bakılırsa tavır alacak. Fakat Kürt seçmenle ilgili şu bir gerçek, seçilmeyecek adayın arkasında durmazlar. Seçilecek adaya oynarlar. Eğer karşıcılık seçilme şansı olan bir aday çıkarırsa Kürtler destek sunar.’’
”Nede olsa oylar bizlere denilip, HDP’ye kıymet verilmiyordu. HDP, buna yanıt vermiş oldu”
HDP’nin kendi adayıyla seçime girmesini değerlendiren Sencar, muhalefetin oyunu istedikleri partiye lüzumlu nezaketi gösteremediğinden, HDP’nin kendileri açısından doğru bir hamlede bulunmuş olduğu görüşünde.‘’Eğer demokratik bir fikir ya da HDP’li olarak vakaya bakarsanız yapılması ihtiyaç duyulan tam da buydu.” diyen Sencar, muhalefetin HDP’nin oyunu cebinde gördüğünü ve HDP’ye kıymet vermeden oylarını istediğini belirtiyor.Muhalefetin HDP’ye yönelik bu tavrını “saygısız” olarak niteleyen Sencar, “HDP’liler buna bir halde yanıt vermiş oldular. Kendileri açısından doğru bir hareket. Fakat karşıcılık birisinden oy istiyorsa, onunla kamuoyu önünde saygınlık kazandıracak şekilde görüşmek zorunda. Bunu göremediler maalesef… Oyunu istedikleri partiye lüzumlu nezaket ve saygıyı gösterdikleri kanaatinde değilim.’’ yorumunda bulunmuş oldu.Kürt meselesi üstüne emekler yürüten Gazeteci-Yazar Dr. Ecevit Kılıç ise HDP’nin aday kararını net bir tavır olarak okuyor. Bu karardan dönüşü ise Millet İttifakı’nın direkt HDP’yi ortak aday görüşmelerine dahil etmesi ve aday üstünde de bir anlaşmanın sağlanmasıyla mümkün olabileceği görüşünde. ”Öncelikli olarak Pervin Buldan’ın açıklamasını ilk gördüğümde nihai bir kararmış benzer biçimde algılamadım. Millet İttifakı’nın kendilerine yönelik tavrına bir rest benzer biçimde okudum. Sadece sözlerin çıktısını alıp tamamına bakınca net bir karar olduğu anlaşılıyor. Ya da Pervin Buldan’ın bu kadar sert algılanabileceğini hesaba katmadığı söylenebilir. Fakat o şekilde olmadığı da açık. O nedenle bu kadar net bir kararın dönüşü olur mu sorusu burada öncelikli hale geliyor… Mümkün normal olarak. Millet İttifakı’nın direkt HDP’yi ortak aday görüşmelerine dahil etmesiyle mümkün. O da yetmiyor adayın üstünde de antak kalma lazım. Doğal, tüm bunlar Millet İttifakı’nın adayını HDP’den ilkin açıklaması durumunda geçerli. HDP daha ilkin adayını açıklarsa esasen bu münakaşa boşa çıkmış oluyor.”Dr. Ecevit Kılıç’a bakılırsa HDP bu hamlesiyle, Kürt problemi ve çeperindeki meselelerin nasıl çözüleceğinin seçim sonrasına bırakılmasını da ortadan kaldırdı. ”HDP, bu kararın ilanıyla bir şeyi ortadan kaldırdı. Kürt seçmenin gözünde makul da olsa HDP olmadan belirlenecek bir talibi, Kürtlerin destekleme seçeneği devredışı kaldı. HDP bunu duyuru etti. Deyim yerindeyse el yükseltti. Şu sebeple Millet İttifakı’nın genel anlayışı HDP’nin keskin bir halde ittifaktan uzak tutulması fakat el atından görüşmelerin sürmesi üstüne kurulu. Bu görüşmeler de ağırlıklı olarak CHP, birazcık da DEVA üstünden yürütülüyor. Çıkan netice da, aday belirlemede HDP’nin de hassasiyetlerinizi dikkate alacağız şeklindeydi. Peki, sonrası? Kısaca Kürt problemi ve çeperindeki meselelerin nasıl çözüleceği ise hep seçim sonrasına kalıyordu. HDP tüm bu süreci ve diyalog şeklini ortadan kaldırdı.”
”Anketlere bakıldığında olası aday Gültan Kışanak”
Dr. Ecevit Kılıç, HDP’nin aday isim mevzusunda ise anketlere bakarak bir yorumda bulunuyor ve olası adayın cezaevinde oan Gültan Kışanak bulunduğunu ifade ediyor. ”HDP, Buldan’ın verdiği bu sonucu hayata geçirip tüm Kürtlerin ve hatta başka çevrelerin çevresinde toparlanacağı bir aday gösterirse Millet İttifakı’nın ilk turda seçimi kazanma olanağını tamamen ortadan kaldırıyor. HDP de tüm partiler benzer biçimde anketler yaptırıyor. Muhtemelen isim bazında da yaptırıyordur. Aday olarak Gültan Kışanak isminin bu kadar fazlaca söyleniş edilmesinin bu anketlerin sonucu bulunduğunu düşünüyorum.”Kılıç’a bakılırsa seçimin ikinci tura kalması, Kürt oylarının belirleyiciliğini daha da artıracaktır. Birinci turda olmasa bile ikinci turda “Seçimin kaderini HDP belirleyecek” diyen Dr. Ecevit Kılıç, o vakit bir tek Millet İttifakı’nın değil iktidarın da ne dediğinin mühim hale geleceğini vurguluyor. ‘İktidar açısından düşündüğümüzde, altı senedir devam eden güvenlik bazlı politikalar var, HDP’nin parası bloke edildi ve kapatma davası da sürüyor. Hatta seçimden ilkin sonuçlanma ihtimali de fazlaca yüksek. Cumhur İttifakı kısaca iktidar bu süreçte tüm bunlardan geri adım atabilir. Ki, bence bazı işaretleri var. Güvenlik politikalarını azaltıp, siyasal ve yargı hamleleriyle baskılama benzer biçimde. Kürtlerin desteğini getirmezse de çekimser kalmalarına niçin olabilir. İktidarın bunlar olmadan da kaybı azaltma noktasında bazı adımlar attığını görmek mümkün. HDP’nin parasının bloke delmesiyle birlikte Hüda-Par’la tekrardan görüşmelerin başlamasıyla çok açık ki iktidar Güneydoğu’daki tutucu Kürt oylarını korumaya çalışıyor. Gene Ayhan Bilgen üstünden de Batı’daki Kürt tutucu oyların kaybını azaltma çabası var._Millet İttifak’ı kısaca karşıcılık açısından baktığımızda bunların hiçbirinden söz edemeyiz. Kürtlere yönelik tüm vaatleri seçim sonrasına kalıyor.”Birçok siyasal analist, HDP’nin bu adımı sonrası 2023’ün Haziran ayında yapılması planlanan seçimlerin ikinci tura kalacağı görüşünde hem düşünce.
Yoruma kapalı.