Türkiye’de 2011-2019 yılları arasındaki 9 yılda 703 kişi HIV virüsünden hayatını yitirdi. Bunların 577’si adam; 126’sı ise hanım. Avrupa Birliği’nde 2011-2017 arasındaki 7 yılda 24 bin 703 kişi bu hastalıktan öldü. Avrupa’da İspanya ve İtalya bu hastalıktan hayatını kaybedenlerin sayısının en yüksek olduğu ülkeler. Dünya Sıhhat Örgütü tarafınca HIV/AIDS farkındalığını çoğaltmak için 1988 senesinde 1 Aralık’ı Dünya AIDS Günü olarak kabul etti.
HIV/AIDS nedir?
İlk kere 1980’lerde ortaya çıkan HIV (İnsan Bağışıklık Yetmezliği Virüsü), direkt bağışıklık sistemine zarar veriyor. HIV, vücut direncini azaltarak insanların kolay şekilde hastalanmasına yol açıyor. Bu virüsü taşıyanlar “HIV pozitif” olarak isimlendiriliyor.AIDS (Edinilmiş Bağışıklık Yetersizliği Sendromu) ise HIV virüsünün bağışıklık sistemini zayıflatmasından sonrasında ortaya çıkan hastalık hali olarak tanımlanıyor. AIDS, HIV’in son aşaması olarak adlandırılıyor.
Dünyada HIV vakası ne kadar? AIDS’ten kaç kişi öldü?
Birleşmiş Milletler HIV/AIDS Ortak Programının (UNAIDS) 2021 yılı raporuna nazaran dünyada HIV epidemisinin başlangıcından bugüne dek 79,3 milyon kişi HIV ile enfekte oldu. AIDS ile ilişkili hastalıklar sebebiyle 36,3 milyon kişi ise hayatını yitirdi.HIV pozitif kişi sayısı 2020 senesinde dünya genelinde 37,7 milyon oldu. Bunların 1,7 milyonunu ise 0-14 yaş grubu çocuklar oluşturuyor.
Türkiye’de HIV ve AIDS olay sayısı ne kadar_
Sıhhat Bakanlığı verilerine nazaran Türkiye’de 1985’ten 15 Kasım 2021’e kadar 29 bin 284 HIV pozitif kişi ve 2 bin 52 AIDS vakası tespit edildi. Bu vakaların yüzde 81’i adam, yüzde 19’u hanımlarda tespit edildi. Vakaların yüzde 16’sı ise yabancı uyruklulardan oluştu.AB İstatistik Ofisi’nin verilerine nazaran 2011-2019 yılları aralığında Türkiye’de toplam 703 kişi HIV’den hayatını yitirdi. 2011’de 41 kişi hayatını kaybederken bu sayı 2019’da 103’e kadar ulaştı.HIV’den 2019 senesinde hayatını kaybeden 103 kişiden 85’i adam; 18’i ise hanım. Avrupa’da 2020 yada buna en yakın bir yılda hayatını kaybedenlerin sayısına bakıldığında zirvede 414 ölüm ise İspanya ve 394 ölüm ile İtalya var. Almanya’da 288 kişi yitirdi. Fransa’da ise son olarak veriler 2017 yılına ilişik ve ölü sayısı 245.2011-2020 yıllarını arasını kapsayan 10 yılda HIV’den hayatını kaybedenlerin toplam sayında da zirvede 6 bin 57 ölüm ile İspanya var. Bazı ülkelerde bazı senelerin verisi noksan olduğundan toplam sayılar sekiz yada dokuz yılı da kapsayabilir. Mesela Türkiye verisi 9 senenin toplamı; İngiltere’ninki 8, Fransa’nınki ise 7 senenin toplamından oluşuyor.Bu sürede İtalya’da 5 bin 681 kişi HIV’den hayatını kaybederken bu sayı Almanya’da 3 bin 576; Portekiz’de 3 bin 528; Fransa’da 2 bin 783 ve Romanya’da bin 646 oldu.Avrupa Birliği’nde 2011-2017 arasındaki 7 yılda 24 bin 703 kişi HIV’den hayatını yitirdi.AB averajı dünya averajından düşükHIV/AIDS vakalarının yaygınlığına erişince Batı/merkez Avrupa ve Şimal ABD bölgesinde son 10 yılda yeni HIV enfeksiyonu sayısında azalma dikkat çekiyor. Türkiye’yi çevreleyen Doğu Avrupa ve merkez Asya bölgesi ile Orta Doğu ve Şimal Afrika bölgelerindeki yeni HIV enfeksiyonlarında ise artış gözleniyor.15-49 yaş içinde nüfusa nazaran HIV’in yaygınlık oranına bakıldığında 1990’da dünya averajı yüzde 0,3 iken bu oran 2000 yılından bu yana yüzde 0,7 olarak seyrediyor. AB averajı ise 2010-2020 yılları aralığında her yıl yüzde 0,2 olarak gerçekleşti.
HIV/AIDS iyi mi bulaşır?
HIV enfeksiyonu, korunmasız her türlü cinsel temas, ortak enjektörlerle damar içi madde kullanımı, enfekte kan ve kan ürünlerinin verilmesiyle yada anneden bebeğe gebelik döneminde, doğum esnasında yada doğum sonrasında emzirmeyle de bulaşabiliyor. HIV enfeksiyonu tüm yaş gruplarında görülebilir.TÜİK ve Sıhhat Bakanlığı verileri içinde farkÖte taraftan ölüm sayısı hakkında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ile Sıhhat Bakanlığı verileri içinde ciddi bir fark bulunuyor. Eurostat’ın verileri TÜİK’e dayanıyor. TÜİK’in açıklamış olduğu ölüm istatistiklerinde “HIV hastalığı”ndan hayatını kaybedenlerin sayısı yer ediniyor. TÜİK’e nazaran 2019 senesinde HIV’den Türkiye’de 103 kişi hayatını yitirdi. Sıhhat Bakanlığı verilerine nazaran ise 2019’da 39 kişi hayatını yitirdi. Bakanlık verilerinde öteki seneler da TÜİK’ten oldukca daha düşük. Tarif farklılığı bu farkın bir sebebi olabilir.
Yoruma kapalı.