İspanya’da hükümet ve oyuncak endüstri, ülkede ufaklıklara sunulan oyuncaklarda cinsiyet kalıplarını kırmak için kolları sıvadı.Cinsiyete dayalı şiddetle savaşım etmenin yanı sıra eşitlik ve hanım haklarını ilerletmek için çeşitli planlar uygulamaya koyan Başbakan Pedro Sanchez hükümeti, son olarak oyuncak piyasasına el attı.Tüketici İşleri Bakanlığı ile İspanya’daki oyuncak endüstrinin yüzde 90’ını temsil eden İspanyol Oyuncak Üreticileri Birliği (AEFJ) tarafınca ortalama bir yıl devam eden görüşmeler sonucunda “otomobiller adam, bebekler kız evlatları için” benzer biçimde yerleşmiş önyargıları yıkma mevzusunda anlaştı. 1 Aralık’ta yürürlüğe giren yeni kurallara bakılırsa oyuncak dükkanları ve üreticileri pazarlamada cinsiyetle ilgili önyargılardan kaçınma mevzusunda teşvik edilecek.
“Değişiklik kolay olmadı”
Oyuncak zinciri Toy Planet yeni kuralları benimseyen mağazalardan biri. Ürün kataloglarında elinde tabanca tutan polis yeleği giymiş bir kız çocuğunun, bebek otomobilini iten bir adam çocuğunun ya da kum torbası yumruklayan bir kız çocuğunun fotoğraflarını bulmak mümkün.”Oyuncaklar ne tür bir erişkin olacağımız mevzusunda oldukca mühim bir rol oynuyor. O nedenle böylesine erken yaşlarda önyargı yaratan olmayalım” diyen Valencia’daki bir Toy Planet mağazasının müdürü Ignacio Gaspar “Gelecekte bir adam çocuğunun ebe, kız çocuğunun da tamirci bulunduğunu görmek istiyorsak bu mühim” diye görüş bildirdi. Firmada değişiklik, 2012 senesinde firmanın pazarlama kampanyalarında hayal gücünün sınırı olan olduğuna dair toplumsal medyada oluşan farkındalık ile başladı. Şirket eleştiriler üstüne adam evlatların bebeklerle oynadığını, kız evlatlarının tamircilik yaptığını gösteren fotoğraflar ile pazarlama taktiğini değiştirdi.Sadece Gaspar’a bakılırsa değişiklik kolay olmadı. AFP’ye konuşan mağaza müdürü “İnsanlar bu fotoğraflardan sonrasında erkekler ‘efemine olacak’, kızlar da ‘adam fatmaya’ dönüşecek” diye eleştirdiklerini aktardı.
Yeni kurallar ne getiriyor, tamamlanmamış yönleri neler?
Yeni kurallar uyarınca, reklamlarda artık bir oyuncağın belirli bir cinsiyet için olduğu söylenemeyecek ya da modası geçmiş cinsiyet rollerini pekiştirdiği kabul edilen kızlar için pembe, erkekler için mavi renk kullanılamayacak.Tüketici İşleri Bakanlığı yetkililerine bakılırsa yeni kuralları uygulamaya koyan yönetmeliğin çeşitli tamamlanmamış yönleri bulunuyor. Mesela yönetmelik ambalaj, sokak reklamları ya da oyuncakçı kataloglarını etkilemediğinden kapsamı sınırı olan kalıyor.Ek olarak yasaya uymayanlar için herhangi bir yaptırım söz mevzusu değil. Bu kişiler yalnız “itibarını yitirme riskiyle” karşı karşıya ve büyük internasyonal markalar bu durumdan etkilenmeyecek. Gene de hükümet kafi olmasa da, bu kurallarını ilerleme için mühim olduğu görüşünde.
Halk ne düşünüyor?
Başkent Madrid’in ana alışveriş caddelerinden birinde Noel alışverişine çıkan 62 yaşındaki Julio Cesar Araujo kız torunları için oyuncak bebekler ve bunun benzer biçimde hediyeler alacağını belirtiyor ve ekliyor:”Fakat otomobillerle oynamak isteyen bir kızınız var ise, ona bir otomobil alırsınız. Eğer adam oyuncaklarıyla oynamak istiyorsa, oynayabilir.”Ülkenin kuzeyindeki Pamplona kentinden 41 yaşındaki anne ve öğretmen Tania San Jose ise, hükümetin bazı kurallarla devreye girmesinin zamanının geldiğini düşünüyor.”Ne yazık ki hala erkekler için oyuncaklar ve kızlar için oyuncaklar var. Fakat bizim neslimizde bunu değiştirmeye çalışıyoruz.” diyor.47 yaşındaki Angela Munoz ise toplumun çoktan evrim geçirdiğine inanıyor. “Oğluma bir oyuncak bebek alabilirim, böylece o da kızlar benzer biçimde oynama şansına haiz olabilir.” diyor.Bazı oyuncakçılar eğitici sorumlulukları bulunduğuna inanıyor. “Eğitici, cinsiyetçi olmayan, çevre dostu ve sertlik içermeyen oyuncaklar” satan Kamchatka’nın sahibi 48 yaşındaki Nathalie Rodriguez bu görüşü benimseyenlerden.Rodriguez, “Oyuncakların kendileri cinsiyetçi değildir, sadece onları tasarlayan, icra eden, satan ve pazarlayan yetişkinler tarafınca algılanma biçimleridir.” diye açıklıyor.Müşterilerin algısını değiştirmenin mühim bulunduğunu da sözlerine ekleyen Rodriguez “Bir büyükbaba adam çocuk için oyuncak mutfak almak istemediğini söylediğinde, ona internasyonal alanda en oldukca tanınan şeflerin olduğu bir ülkede bunun anlam ifade etmeyen bulunduğunu söylüyorsunuz.” diyerek bazı müşterilerin “önyargılı fikirlerini nazikçe yıkmaya çalıştığını da ifade ediyor.
Yoruma kapalı.