Schengen Bölgesi için vize başvuruları ve ücretleri 2023’te nasıl değişecek? EES ve ETIAS nedir?

Avrupa Birliği’ne (AB) girişler birlik vatandaşı olmayanlar için gelecek senenin ortalarından itibaren daha zor ve karmaşık bir hal alacak. Mayıs ayından itibaren Avrupa Gezi Data ve Yetkilendirme Sistemi’nin (ETIAS) bir parçası olan Giriş Çıkış Sistemi (EES) yürürlüğe girecek.Yeni sistem AB dışından gelen kişilerin Schengen bölgesindeki bir ülkeye girmeden ilkin vize muafiyeti için başvuruda bulunmalarını ve ödeme yapmalarını gerektirecek.Peki Avrupa ülkeleri yeni sisteme nasıl hazırlanıyor ve vize ücretlerinden kaçınmak mümkün mü?

EES nedir?

AB’nin yeni Girişi Çıkış Sistemi’nin (EES) başlıca görevi, birlik üyesi olmayan yolcular hakkında geçişlik bilgilerine ek olarak parmak izleri ve yüz görüntüleri ile birlikte biyometrik verileri kaydetmek olacak.  Her giriş ve çıkış bu şekilde kayıt altına alınacağı için geçişlik damgaları da tarihe karışacak. Bu sayede AB’de azami kalma süresi olan 90 günü aşan kişilerin tespit edilmesi kolaylaşacak.

ETIAS için nasıl başvurulur?

EES’nin parçası olduğu ETIAS’ın ise yürürlüğe girme zamanı Kasım 2023 olarak belirlendi. Bu tarihten itibaren AB vatandaşı olmayanların bir çok Avrupa ülkelerine girmek için şahıs başına 7 euro ödemek zorunda olacak.Yolculuğa çıkmadan ilkin internetten doldurulacak bir müracaat formu yardımıyla ücret ödenecek. Bir AB vatandaşı olmasa da bir üye ülkede resmi ikametgahı olanlar EES ve ETIAS’tan muaf olacak. Bununla beraber, sınırlardaki otomatik bariyerlerin AB’de yaşayıp da birlik üyesi olmayan bir ülkeye ilişik geçişlik kullanan bir yolcunun AB’de ikamet ettiğini nasıl tespit edeceği mevzusundaki sorular hemen hemen cevap bulabilmiş değil. 

EES bariyerleri neye benzeyecek?

Birçok AB ülkesi EES kontrollerini gerçekleştirmek suretiyle otomatik bariyer kurma çalışmalarına hız verdi. Fransa, havaalanlarında yolcuların biyometrik verilerini ve kişisel bilgilerini öncesinden kaydedebilecekleri self-servis kiosklar kuracak. Ondan sonra bu bilgiler bir gümrük memuru tarafınca denetim edilecek.Almanya ve Avusturya’da da yetkililer benzer bir sistemin havalimanlarına kurulacağını teyit etti.Fransa ek olarak kara ve deniz sınırlarına araçla gelenlerin bilgilerini kaydetmeleri için tablet cihazları hazır bulunduracak. İtalya, tüm mühim havalimanlarındaki otomatik kapıların sayısını artıracağını ve ortalama 600 self-servis kiosk kuracağını duyurdu.Norveç ise sınır muhafızları tarafınca işletilen “otomatik kameraları” deneyecek.

EES sınırlarda gecikmelere niçin olur mu?

Yeni dijital denetim sisteminin sınırlarda aksamalara niçin olabileceği en büyük kaygı mevzularından biri.Bazı birlik yetkilileri, sistemin yürürlüğe girmesinden ilkin yeterince kontrol edilmediğini vurguluyor. Bu da AB’de ikamet eden kişilerin bile gecikme yaşamasına niçin olabilir.AB konseyi tarafınca geçen hafta gösterilen bir rapor, Avusturyalı ve Alman yetkililerin bilhassa sınırda bekleme sürelerinin artabileceğinden kaygı duyduğunu gözler önüne serdi. Hatta raporda Avusturyalı gümrük yetkililerinin işlem sürelerinin mevcut duruma kıyasla iki katına çıkmasını beklediği ifade ediliyor. 

ETIAS dolandırıcılarına dikkat

Yeni sistem sebebiyle 7 euroluk bir ücret alınacağının duyurulmasının arkasından birçok dolandırıcı web sitesinin kurulduğu mevzusunda birlik yetkilileri uyarılarda bulunmaya başladı. Dolandırıcıların kopya internet sayfaları oluşturabilecekleri yada ek ücretli aracılık hizmetleri sunabilecekleri belirtiliyor.AB yetkilileri, yolcuların yalnız resmi ETIAS sitesini kullanmaları icap ettiğini vurguluyor. Bu site hemen hemen kurulmadı sadece “europa.eu” alan adını kullanacak.